– खगेन्द्र हमाल

सोलेमानी र इराकका कमाण्डर अबु महदी अल मुहंडिसको हत्या भएको इराकको अनुसन्धानले अमेरिकी हडतालको केही मिनेटपछिको कुरा दर्शाएको दुई इराकी सुरक्षा अधिकारीले रोयटर्सलाई एक विशेष अन्तरवार्तामा भनेका छन। इराकका मुखबिरहरू, सिरियाले अमेरिकालाई इरानको सोलेमानी मार्न मद्दत गरे।

 अन्वेषकहरूले दमास्कस र बगदाद एयरपोर्टका संदिग्ध मुखबिरहरूमा केन्द्रित थिए जसले अमेरिकी सेनासँग मिलेर काम गरे। इरानी जनरल कासेम सोलेमानी गाढा टिन्ट गरिएको गिलासको साथ गाडीमा दमास्कस एयरपोर्ट आइपुगे। उनीसँग इरानको क्रान्तिकारी गार्डका चार सिपाहीहरू पनि थिए। तिनीहरू एउटा सीढीको छेउमा पार्क गरे जुन चाम विंग्स एयरबस ए २०२० बगदादको लागि गएको थियो।

सिरियाली राजधानीबाट रोयटर्सको बिदाइको दृश्य वर्णन गर्ने चाम विंग्स एयरलाइन्सका एक कर्मचारीका अनुसार यात्री घोषणापत्रमा सोलेमानी वा न त सैनिकहरू दर्ता भएका थिए।सोलेमानीले आफ्नो निजी विमानको प्रयोग गर्नबाट रोके किनकि उसको आफ्नै सुरक्षाको बारेमा बढ्दो चिन्ताका कारण इलेकी सुरक्षा स्रोतले सोलेमानीको सुरक्षा व्यवस्थाको ज्ञान रहेको बताएको छ। यात्री उडान सोलेमानीको अन्तिम हुनेछ। बगदाद एयरपोर्टबाट दुईवटा बख्तरबंद गाडीको काफिलेमा जाँदा एक अमेरिकी ड्रोनबाट गोली चलाइएको रकेटले उनलाई मारे।

उनलाई त्यो पनि मारिए जसले उसलाई एयरपोर्टमा भेटे: इराकको लोकप्रिय गतिशीलता सेना (पीएमएफ) का उप प्रमुख प्रमुख अबु महदी अल-मुहंडिस, इराक सरकारको छाता समूहले देशको मिलिशियाको लागि।जनवरी 3 मा यी दुई व्यक्तिको हत्या भएको इराकको अनुसन्धानले अमेरिकी हडतालको केही मिनेट पछि दुई इराकी सुरक्षा अधिकारीले रोयटर्सलाई भने।राष्ट्रिय सुरक्षा एजेन्टहरूले एयरपोर्टमा मोहर लगाए र दर्जनौं सुरक्षा कर्मचारीलाई पुलिस, राहदानी अधिकारीहरू र गुप्तचर एजेन्टहरू सहित जानका लागि रोके।

इराकको अनुसन्धानको प्रत्यक्ष ज्ञानका साथ दुई सुरक्षा अधिकारीहरूसँग गरिएको रोयटर्सको अन्तर्वार्ता अनुसार दुई बमदाद विमानस्थलका कर्मचारीहरू, दुई प्रहरी अधिकारीहरू र दुई प्रहरी अधिकारीहरू र दुई सुरक्षा अधिकारीहरूसँग गरिएको अन्तर्वार्ता अनुसार अन्वेषकहरूले दमास्कस र बगदाद विमानस्थलहरू भित्र संदिग्ध मुखबिरहरूले कसरी अमेरिकी सेनासँग मिलेर सोलेमानीको स्थिति पत्ता लगाउन सहयोग गरे भनेर केन्द्रित गरेका छन। सिरियाको चाम विंग एयरलाइन्सका दुई कर्मचारी, निजी वाणिज्यिक एयरलाइन्सको मुख्यालय दमास्कसमा।

संदिग्ध चुहावटको बारेमा अनुसन्धान

इराकको राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार र पीएमएफ प्रमुखको रूपमा काम गर्ने फलिह अल-फयदले अनुसन्धानको नेतृत्व गरिरहेका छन। इराकका अधिकांश शिया मिलिशियासँग समन्वय गर्ने निकाय, जसमध्ये धेरैलाई इरानले समर्थन गरेको छ र सोलेमानीसँग घनिष्ट सम्बन्ध रहेको छ।

इराकका एक सुरक्षा अधिकारीले रोयटर्सलाई भनेका छन् कि सोलेमानीको संयुक्त राज्य अमेरिका आइपुगेको बेला बग्दाद एयरपोर्टमा जासूसहरूको जालमा संवेदनशील सुरक्षा विवरण लिनुमा संलग्न रहेको कडा स .्केत राष्ट्रिय सुरक्षा एजेन्सीका अन्वेषकहरूले गरेका छन्।

संदिग्ध व्यक्तिहरुमा बगदाद एयरपोर्टमा दुई सुरक्षा कर्मचारी र दुई चम विंग कर्मचारीहरु रहेका छन् – दमास्कस एयरपोर्टमा एक जासूस र अर्को एक जना जहाजमा काम गरिरहेका थिए,स्रोतले भन्यो।

चाम विंगका दुई कर्मचारीहरू सिरियाली गुप्तचरले अनुसन्धान गरिरहेको छ, दुई इराकी सुरक्षा अधिकारीहरूले भने।सिरियन जनरल इंटेलिजेंस डाइरेक्टरेटले टिप्पणीको लागि अनुरोधलाई प्रतिक्रिया दिएन।

‘मुखबिरको टोली’

बगदादमा, राष्ट्रिय सुरक्षा एजेन्टहरूले दुई विमानस्थल सुरक्षाकर्मीहरूको अनुसन्धान गरिरहेछन्, जो देशको सुविधा संरक्षण सेवाका एक हिस्सा हुन्, इराकी सुरक्षा अधिकारीले भने।

“बग्दाद अनुसन्धान टोलीको प्रारम्भिक खोजीले सोलेमानीमा पहिलो सुझाव दमास्कस एयरपोर्टबाट आएको सुझाउ दिएको छ,” अधिकारीले भने।

“बगदाद एयरपोर्ट सेलको काम लक्ष्य र उसको काफिलेको विवरणको आगमनको पुष्टि गर्नु थियो।”

इराकको राष्ट्रिय सुरक्षा एजेन्सीको मिडिया कार्यालयले टिप्पणीको लागि अनुरोधलाई प्रतिक्रिया दिएन। न्यूयोर्कमा संयुक्त राष्ट्रसंघमा गरिएको इराक मिसनले टिप्पणीको लागि अनुरोधलाई प्रतिक्रिया दिएन।

अमेरिकी सुरक्षा विभागले इराक र सिरियाका मुखबिरहरूले आक्रमणमा भूमिका खेलेको हो कि भनेर टिप्पणी गर्न अस्वीकार गरे।

अमेरिकी अधिकारीहरूले आफ्नो नाम न छाप्ने शर्तमा रोयटर्सलाई भने कि संयुक्त राज्यले हडताल हुनुभन्दा केही दिन अघिदेखि सोलिमानीको चालचलन राम्ररी हेरेका थिए तर आक्रमणको रात सेनाले कसरी उसको स्थान निर्धारण गर्यो भन्ने कुरा अस्वीकार गरे।

दमास्कसका चाम विंग्स प्रबन्धकले भने कि एयरलाइन्सका कर्मचारीहरुलाई आक्रमण वा अनुसन्धानमा टिप्पणी गर्न प्रतिबन्धित गरिएको थियो।

इराकको नागरिक उड्डयन प्राधिकरणका प्रवक्ताले उक्त देशका विमानस्थलहरू सञ्चालन गरिरहेका छन्। उनले अनुसन्धानको बारेमा टिप्पणी गर्न अस्वीकार गरे तर यसलाई “नियमित घटनामा उच्च प्रोफाइलका अधिकारीहरूसमेत समावेश गरे” भने पछि भने।

सोलेमानीको अन्तिम क्षणहरू

सुलेमानीको विमान जनवरी ३ बिहान १२:०० बजे बगदाद एयरपोर्टमा अवतरण भएको थियो, दुई एयरपोर्टका अधिकारीका अनुसार यसका सुरक्षा क्यामेराको फुटेजलाई उद्धृत गर्दै।

जनरल र उनका गार्डहरू सीढिओंमा सिधा टारमाकमा सीमाना पार गर्दै, भन्सारहरू बाइपास गरेर।

मुहान्डिसले उनलाई विमानको बाहिर भेट गरे, र ती दुई व्यक्तिहरू पर्खिरहेको बखतको सवारी साधनमा प्रवेश गरे। जनरलको सुरक्षा गरिरहेका सिपाहीहरु अर्को बख्तरबन्द एसयूवीमा ढल्के, एयरपोर्टका अधिकारीहरूले भने।

पहिलो दुई अमेरिकी रोकेट बिहान १२::५५ बजे सोलेमानि र मुहण्डिस बोकेका गाडीमा हिर्काए। उसको सुरक्षा बोकेको एसयूभी सेकेन्ड पछि मार्न लाग्यो।

क्रान्तिकारी गार्डको कुलीन कुड्स सेनाका कमान्डरका रूपमा सोलेमानीले विदेशी देशहरूमा गुप्त अभियान सञ्चालन गरे र इराकबाट अमेरिकी सेनालाई भगाउन इरानको लामो समयदेखि चलिरहेको अभियानको प्रमुख व्यक्तित्व थिए।

उनले इरानको प्रभाव विस्तार गर्न र संयुक्त राज्यको हितको लागि संघर्ष गर्न इराकमा मिलिशिया नेताहरूको खेती गर्न वर्षौं बिताए।

रोयटर्सले शनिबार रिपोर्ट गरे कि अक्टोबरमा शुरू भई सोलेमानीले इराकमा तैनात अमेरिकी सेनामाथि गोप्य रूपमा आक्रमण गरेका थिए र इराक मिलिशियालाई परिष्कृत हतियारसहित सुसज्जित पारेका थिए।

जनरलको आक्रमणले इरानमा व्यापक आक्रोश र बदलाको भाँडो उब्जायो, जसले अमेरिकी सेनाको घर रहेको इराकको दुई सैन्य अंगहरुमा मिसाइल हमलाका साथ बुधवार प्रतिक्रिया देखायो। हडतालमा कुनै अमेरिकी वा इराकी मरे वा घाइते भएनन्।

इराकका सुरक्षा अधिकारीहरूले भने कि हमलाको केही घण्टा पछि, अन्वेषकहरूले एयरपोर्ट नाईट शिफ्टका कर्मचारीहरूले सबै आगमन कलहरू र टेक्स्ट सन्देशहरू छिराए जसको खोजीमा संयुक्त राज्य अमेरिकाले सोलेमानीको आन्दोलनमा सहयोग पुर्‍याएको हुन सक्छ।

राष्ट्रिय सुरक्षा एजेन्टहरूले एयरपोर्ट सुरक्षा र चाम विंग्सका कर्मचारीहरूसँग घण्टा लामो सोधपुछ गरे, स्रोतहरूले भने। एक सुरक्षाकर्मीले भने कि एजेन्टहरूले उनलाई रिहा गर्नु अघि २४ घण्टा सोधपुछ गरे।

घण्टौंसम्म, तिनीहरूले उसलाई सोधे कि उनले सोलेमानीको हवाईजहाज अवतरित हुनुभन्दा अघि कसले कुरा गरे वा पाठ पठाए – दमास्कसको उडान सम्बन्धी कुनै पनि “अनौंठो अनुरोधहरू” सहित – र उनका मोबाइल फोन जफत गरे। “उनीहरूले मलाई दस लाख प्रश्न गरे,” उनले भने।