काठमाडौं, २९ भदौ : युनिभर्सल पिस फेडेरेसनद्धारा आयोजित थिंक ट्यांक २०२२ र्याली अफ होप कार्यक्रम आइतबार सम्पन्न भएको छ । २०२० शुरु गरीएको र्याली अफ होपको यो सातौ संस्करण हो । सम्मेलनमा कम्बोडियाका प्रधानमन्त्री हुन सनले भने कि योअप्रिल १७-१९७५ मा कम्बोडिया मा के भयो त्यो एक भयानक र कटु सम्झना थियो । जब खमेर शासकद्वारा नोम पेन्ह कब्जा गरीयो, त्यो अत्यन्तै दुः खको क्षण थियो ।
पछि १९७५ देखि १९७९ सम्म १५ देखि २० लाख मानिसहरुको मृत्यु भयो । कम्बोडियाको जनसंख्याको लगभग एक चौथाई मानिस मारिए । उनले भने, ‘कोरियाली प्रायद्वीप शान्ति शिखर सम्मेलन’ को अध्यक्ष हुन सहमत भएका छन् जुन यस बर्ष को अन्तमा हुनेछ । यो शिखर सम्मेलन ३० बर्ष पहिले प्योंगयांगमा किम इल सुंग संग फादर र मदर मुनको ऐतिहासिक भेटघाट को अवसरमा आयोजित हुनेछ ।
युनीर्भसल पीस फेडेरेसनका संस्थापक डा. हाक जा हाने अन्तमा कोरियाली गणमान्य व्यक्तिहरुको उनको ध्यान आकर्षित गरे । दक्षिण कोरियाका दुई अन्य मेयर, चार गभर्नर, र दुई प्रान्तीय विधानसभा अध्यक्ष संगै सियोलका मेयरले च्इज्ठको शुरुवातमा बधाई दिएका थिए ।
उनले भने, ‘यो राष्ट्र धर्मनिरपेक्ष राष्ट्र हुन सक्दैन जुन केवल मानव हितमा केन्द्रित हुनेछ । उनको भनाई थियो कोरियाली प्रायद्वीपमा शुरू, प्रशान्त रिम सभ्यताको एक नयाँ संस्कृतिको रुपमा एसिया र दुनिया भर मा विस्तार हुनेछ।’ मदर मुनले यस बिन्दुमा जोड दिँदै भने महान् अटलांटिक सभ्यताको युगको विपरीत, प्रशान्त रिम सभ्यताको युगमा, यो परनिर्भरता, आपसी समृद्धि र सार्वभौमिक मूल्यहरुको विशेषता हुनेछ ।
यस्तै अमेरिकी पूर्वराष्ट्रपति डोनाल्ट ट्रम्पले भने, ‘राष्ट्र आत्मिक रुपमा बलियो हुनु पर्छ, केवल आर्थिक रुपमा मात्र हैन । शान्तिको लागी हामीलाई देशभक्त, ईश्वरप्रतिको विश्वास र नागरिकहरुप्रती मायाको खाँचो पर्दछ ।’ ‘तपाईहरु सबैलाई थाहा छ, संयुक्त राज्य अमेरिकाको कोरियामा दिगो शान्ति स्थापना गर्न को लागी एक महत्वपूर्ण भूमिका छ । राष्ट्रपतिको रूपमा मेरो गौरवशाली उपलब्धिहरु मध्ये एक सबै कोरियाली, उत्तर र दक्षिण को लागी एक उज्जवल भविष्य को लागि नयाँ बाटो बनाउनको लागी मद्दत गर्नु थियो ट्रम्पले भने ।’
यूरोपीयन आयोग अध्यक्ष जोसे म्यानुअल बरोसोले दुई कोरियाको शान्तिपूर्ण पुनर्मिलन र कोरियाली प्रायद्वीपको परमाणु निशस्त्रीकरण, वास्तवमा धेरै महत्वपूर्ण रहेको बताए । ‘सबैभन्दा पहिले, कोरियालीहरु लागी आफैं तयार हुनुपर्दछ सम्पूर्ण क्षेत्रको लागी, र वास्तवमा, विश्व समुदायको लागि अत्यावश्यक छ । यी सबै मामिलाहरुः आणविक निःशस्त्रीकरण पुनर्मिलन, शान्ति र समृद्धि एक आपसमा जोडिएका छन र अन्तमा यो मेलमिलाप, साँचो मेलमिलाप हुन् उनले भने ।’
गणतन्त्र भारतका प्रधानमन्त्री एच.डी. देवेगौडाले भने, ‘थिंक ट्यांक २०२२ नागरिक समाजको दृष्टिकोण सरकारी एजेन्सीहरु, र कोरियाली प्रायद्वीप र विश्व शान्तिको प्रवर्धनको लागी समर्पित बहुपक्षीय संगठनहरुको कामका लागि धेरै महत्त्वपूर्ण छ ।’ थिंक ट्यांकले दुई कोरियाको एकीकरण र कोरियाली प्रायद्विपमा शान्ती र समृद्धि ल्याउने मात्र नभएर उत्तर पुर्व एसिया र सम्पुर्ण विस्वमा स्थायी शान्ती स्थापना गर्नेछ उनको भनाई छ ।
फिलिपिन्स गणतन्त्रका राष्ट्रपति ग्लोरिया एरोयोसर्बिया गणराज्यका राष्ट्रपति नताना मिसिचले आशाको विशेष सन्देश प्रबाह गरेका थिए । सम्मेलनका बत्ताहरुले राजनीतिक, धार्मिक, जातीय र वैचारिक सीमाभन्दा माथी उठेर, पारस्परिक निर्भरता (पारस्परिक सम्मान, सहयोग, र हाम्रो साझा मानवताको मान्यता), आपसी समृद्धि (चरम गरिबी निवारण, र मानव जातिको विकास) र ब्रह्माण्डिय मूल्यहरू विश्वासमा आधारित साझा आधार जुन हामी राष्ट्रियता, धर्म, संस्कृति, र जातिको सीमाभन्दा बाहिर रहेर आदर्शमा आधारित रहि शान्तिमय संसार निर्माण गर्न पहल गर्ने बताएका थिए ।
सम्मेलने विश्व नागरिकलाई सशक्त बनाउँछ जसले व्यक्तिगत जीवन, परिवार, समुदाय, र विश्वव्यापी रूपमा सार्थक परिवर्तन ल्याउँछ यो अभियानमा भाग लिएर राजनीतिक, धार्मिक, जातीय, र वैचारिक सीमाहरुभन्दा माथी उठ्न प्रेरणा मिल्ने बताइएको छ । जहाँ जलवायु परिवर्तन, भूराजनीतिक अवश्था, कोरोनाभाइरस महामारीको चुनौतिहरु, कोरियाली युद्धको ७०औँ वार्षिकोत्सवमा कोरियाली युद्धको दिग्गजहरुलाई सम्मान, शान्ती निर्माणमा अध्यात्मको भूमिका लगायत विषयमा छलफल गरिएको थियो ।
२१औं शताब्दीको लागी स्थिर र अपेक्षाकृत शान्तिपूर्ण विश्वव्यापी व्यवस्था निर्माणको मार्गमा चुनौतिहरु को एक विशाल अवरोध खडा छ । भर्खरै अफगानिस्तानबाट अमेरिकाको फिर्तासंग सम्बन्धित घटनाले पनि यो तथ्यलाई उजागर गर्दछ । हाम्रो समयको भूराजनीतिक गतिशीलता को लागी महत्वपूर्ण चुनौती कोरियाली प्रायद्वीपमा चलिरहेको संकट हो, जसले पूर्वी एसिया र बाँकी विश्व लाई असर गर्दछ । जबकि शान्तिको लागी प्रयासहरुले पूर्वीउत्तर एसियामा युद्धको रोकिएको छ, तर संघर्ष को सम्भावना अझै पनी रहन्छ र जहाँ अमेरिका, चीन, रूस, र जापान को उपस्थिति हुनेछ ।
यो कोरियाली प्रायद्वीपमा मेलमिलाप र सहयोगको लागी नयाँ रणनीतिको समय हो । थिंक टैंक २०२२ र्याली अफ होपमा कुनै पनि स्मार्ट उपकरणको माध्यमबाट तथा सोशल मिडिया प्लेटफार्महरुमा प्रत्यक्ष प्रसारण गरी करौडौ व्यक्तिहरुले हेरेका थिए । यद्यपि युद्धविराम सम्झौताले शत्रुताको अन्त्य भएको देखिन्छ तर अझै कोरियाली प्रायद्वीप यस क्षेत्रमा शान्ति र सुरक्षाको लागि एक “तूफान केन्द्र“ को रूपमा रहेको छ ।
र्यालिमा विश्व नेताहरुले कोरियाली प्रायद्वीपका मुद्दाहरु समाधानमा , जोखिम र अवसरहरु र एसियामा शान्तिको लागी कदमको बारेमा बोलेका छन् । सम्मेलनमा मनोरन्जन प्रस्तुती पनि गरिएको थियो । विश्वव्यापी रूपमा प्रसिद्ध नेताहरूले कोभिड-१९ महामारी, वातावरणीय गिरावट, गरीबी र असमानता, जातीय र जाति सम्बन्ध, र अन्तर्राष्ट्रिय सुरक्षा जस्ता विभिन्न विषयहरूलाई सम्बोधन गरेका थिए ।
सो समारोहमा राष्ट्रपति र प्रथम महिला, संसद, धार्मिक नेता, मिडिया, विद्वान, कलाकार, व्यवसायिक नेताहरू र स्वतन्त्रता, शान्ति र एकतालाई अँगाल्ने सम्बन्धित नागरिकहरूको प्रत्यक्ष सहभागिता रहेको थियो । आरओएच ६ कार्यक्रम १९४ राष्ट्रहरुमा दस करोडौं को दर्शकहरुमाझ पुगेको छ । मिडिया प्रिन्ट, इलेक्ट्रोनिक र इन्टरनेट लगायत विश्वभर १७६ प्रसारण केन्द्रहरुमार्फत प्रसारण गरिएको थियो ।